Wykład: "Biblia w kulturze. Inspiracje, kontynuacje, przekształcenia i polemiki" |
Prezentacja zaczęła się od krótkiego wprowadzenia w temat obecności Biblii w kulturze. Ta część pomogła uświadomić sobie każdemu z nas, że źródeł współczesnej cywilizacji należy szukać właśnie w tradycji judeochrześcijańskiej. Prawie we wszystkich wymiarach naszego życia pojawiają się nawiązania do Pisma Świętego (szczególnie podczas kontaktu ze sztuką). Tu ukazana została cała historia kultury: od starożytnych zwojów, poprzez Złotą Biblię Pauperum aż do współczesnych dzieł Salvadora Dali czy Marca Chagalla. Zaprezentowane zostały także liczne reinterpretacje tekstu biblijnego. Nie mogło wśród nich zabraknąć słynnych i kontrowersyjnych utworów Jana Kasprowicza (Dies irae, Święty Boże, Święty Mocny). Mieliśmy również możliwość dokonania szczegółowej analizy malarstwa religijnego i alegorycznego. Poznaliśmy klasyczny motyw Genesis i zawartą w nim głęboką symbolikę o podłożu teologicznym. Uświadomiło nam to, że obrazy słynnych twórców są także szczerym wyznaniem ich wiary i dążenia do świętości. Następny punkt wykładu dotyczył bardzo ciekawej kwestii – kobiet w Biblii. Został on omówiony na podstawie historii czterech wielkich niewiast: Maryi (Leonardo da Vinci, Zwiastowanie), Estery (Edwin Long, Estera), Marii Magdaleny (Tycjan, Pokutująca Maria Magdalena) i Judyty (Gustaw Klimt, Judyta). Ich przedstawienie niejednokrotnie odbiegało od konwencjonalnych założeń autora biblijnych tekstów. Przedstawiane jako wyniosłe królowe (Maryja) lub pełne zabójczego erotyzmu panny (Judyta) stanowiły wyobrażenie stosunku do wiary i jej obecności w życiu ludzi. Na sam koniec poruszony został temat obecności Pisma Świętego we współczesnej kulturze masowej. Da się go zauważyć nie tylko w filmach stricte biblijnych (Mel Gibson, Pasja) czy religijnych (William Wyler, Ben Hur), ale również w dość populistycznych produkcjach hollywoodzkich takich jak Indiana Jones i ostatnia krucjata.
Tekst: Jan Krajewski, kl. I. Zdjęcia: Daniel Grzegorek, kl. I. |