Niedawno Kościół wkroczył w nowy rok liturgiczny – „Rok Wiary”. Papież Benedykt XVI niejednokrotnie zachęcał wszystkich katolików do podejmowania zdecydowanych działań w celu zgłębienia prawd i dogmatów, które wyznają. Jednym z filarów życia religijnego dla chrześcijanina powinna być Biblia. Z tego powodu w naszym liceum 30 listopada br. został zorganizowany wykład pod tytułem „Biblia w kulturze. Inspiracje, kontynuacje, przekształcenia, polemiki”. Przygotowała go i poprowadziła Pani doktor Dorota Muszytowska - biblista, wykładowca tradycji i kultury biblijnej na Wydziale Nauk Humanistycznych Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie.

Prezentacja zaczęła się od krótkiego wprowadzenia w temat obecności Biblii w kulturze. Ta część pomogła uświadomić sobie każdemu z nas, że źródeł współczesnej cywilizacji należy szukać właśnie w tradycji judeochrześcijańskiej. Prawie we wszystkich wymiarach naszego życia pojawiają się nawiązania do Pisma Świętego (szczególnie podczas kontaktu ze sztuką). Tu ukazana została cała historia kultury: od starożytnych zwojów, poprzez Złotą Biblię Pauperum aż do współczesnych dzieł Salvadora Dali czy Marca Chagalla. Zaprezentowane zostały także liczne reinterpretacje tekstu biblijnego. Nie mogło wśród nich zabraknąć słynnych i kontrowersyjnych utworów Jana Kasprowicza (Dies irae, Święty Boże, Święty Mocny).

Mieliśmy również możliwość dokonania szczegółowej analizy malarstwa religijnego i alegorycznego. Poznaliśmy klasyczny motyw Genesis i zawartą w nim głęboką symbolikę o podłożu teologicznym. Uświadomiło nam to, że obrazy słynnych twórców są także szczerym wyznaniem ich wiary i dążenia do świętości. Następny punkt wykładu dotyczył bardzo ciekawej kwestii – kobiet w Biblii. Został on omówiony na podstawie historii czterech wielkich niewiast: Maryi (Leonardo da Vinci, Zwiastowanie), Estery (Edwin Long, Estera), Marii Magdaleny (Tycjan, Pokutująca Maria Magdalena) i Judyty (Gustaw Klimt, Judyta). Ich przedstawienie niejednokrotnie odbiegało od konwencjonalnych założeń autora biblijnych tekstów. Przedstawiane jako wyniosłe królowe (Maryja) lub pełne zabójczego erotyzmu panny (Judyta) stanowiły wyobrażenie stosunku do wiary i jej obecności w życiu ludzi.

Na sam koniec poruszony został temat obecności Pisma Świętego we współczesnej kulturze masowej. Da się go zauważyć nie tylko w filmach stricte biblijnych (Mel Gibson, Pasja) czy religijnych (William Wyler, Ben Hur), ale również w dość populistycznych produkcjach hollywoodzkich takich jak Indiana Jones i ostatnia krucjata.

Wykład na temat obecności Biblii w kulturze był ważny dla wszystkich chcących pogłębić swoją wiedzę na temat wiary i jej roli w dzisiejszym świecie. Pozwolił on nam obejrzeć się wstecz, na minione wieki, z których wypływa teraźniejszość. Jesteśmy wdzięczni Pani dr Dorocie Muszytowskiej za przygotowanie tej ciekawej prezentacji. Bo jeśli nie poznamy podstaw naszej europejskiej tożsamości, jak mamy budować lepszą przyszłość?

Tekst: Jan Krajewski, kl. I.

Zdjęcia: Daniel Grzegorek, kl. I.