2 kwietnia 2014 roku uczniowie klasy I wraz z opiekunami p. Anna Radomską i p. Łukaszem Chojnowskim uczestniczyli w wycieczce do Muzeum Więzienia Pawiak oraz Mauzoleum Walki i Męczeństwa mieszczącego się przy al. J. Ch. Szucha. Wyjście zostało zorganizowane w celu uczczenia rocznicy śmierci błogosławionego księdza Romana Archutowskiego – patrona naszej szkoły, więźnia „Pawiaka”.

Zwiedzanie poprzedziła Msza św. w pomieszczeniach muzeum celebrowana przez ks. Piotra Ochotnego. Oglądanie ekspozycji rozpoczęliśmy od zrekonstruowanego korytarza więzienia oraz pięciu cel. Kolejnym punktem była wystawa przekazanych przez rodziny ofiar zdjęć więźniów „Pawiaka”. Wśród nich była fotografia naszego Patrona. Następna ekspozycja przedstawiała życie na „Pawiaku”. Przewodnik opowiedział nam, jak wyglądał rozkład dnia więźniów oraz zobaczyliśmy oryginalne rysunki osadzonych przedstawiające życie codzienne w więziennych murach. Kolejnym interesującym punktem były makieta pokazująca rozmieszczenie budynków kompleksu penitencjarnego oraz fotografie przedstawiające „Pawiak” z pierwszych lat jego istnienia. Zwiedziliśmy również salę poświęconą Drzewu Pawiackiemu, które przetrwało wysadzanie budynków podczas wojny, a po wojnie stało się pomnikiem upamiętniającym osoby, które straciły życie w więzieniu. Ostatnim punktem ekspozycji była sala poświęcona okresowi okupacji niemieckiej. Wystawa prezentowała prasę, listy, dokumenty, plakaty, a także wiersze, rysunki czy różnego rodzaju prace ręczne powstałe w więzieniu.

Z „Pawiaka” udaliśmy sie do Mauzoleum Walki i Męczeństwa mieszczącego się w dawnej siedzibie gestapo przy al. J. Ch. Szucha. Tam zobaczyliśmy więzienie śledcze, które służyło Niemcom do przesłuchań więźniów z „Pawiaka” i innych warszawskich więzień. Na układ pomieszczeń składały sie m.in. cztery cele zbiorowe (zwane „tramwajami” od charakterystycznego ustawienia krzeseł w dwóch rzędach przy ścianach) oraz pokoju do przesłuchań i pokoju dyżurnego gestapowca.

Miejsca te, choć dawno już nieczynne, nadal budzą grozę i lęk. Zachowane w prawie nienaruszonym stanie cele więzienne wołają głosem tamtych czasów.

Wycieczka była niejako podróżą w czasie, podróżą do okresu niemieckiej okupacji, podczas której rodacy więzieni i torturowani ofiarowywali życie za ojczyznę. Takie miejsca przypominają, jakie cierpienie niesie za sobą każda wojna i jak niewiarygodnie okrutny potrafi być człowiek dla człowieka.

Tekst: Maria Tacikowska, kl. I LO
Zdjęcia: Marcin Tratkiewicz, kl. I LO